W ocenie Ministerstwa Gospodarki przeciążone sądownictwo powszechne w obszarze gospodarczym jest istotnym balastem hamującym jego rozwój. Rozwiązaniem Problemu mają być Centra upowszechniające arbitrażowe rozstrzyganie sporów oraz mediacje gospodarcze. Jest to projekt pilotażowy, mający wypracować systemowe rozwiązania, upowszechniane następnie w całym kraju.
Dlatego w 2014 roku Ministerstwo, dzięki dofinansowaniu ze środków europejskich w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, rozpoczęło ogólnopolski projekt rozwoju i promocji arbitrażu i mediacji pt.: „Centra Arbitrażu i Mediacji – projekt pilotażowy”. Jego celem było wypracowanie rozwiązania systemowego, które mogłoby zostać upowszechnione w całym kraju.
W ramach projektu powołano do działania, funkcjonujące według jednolitych zasad, Centra Arbitrażu i Mediacji w 6 wybranych miastach kraju. Działają one nadal,pomimo zakończenia projektu pilotażowego, przy organizacjach naukowych, społecznych i gospodarczych. W Warszawie projekt realizowany jest we współpracy z Konfederacją Lewiatan, w Poznaniu, Krakowie i Białymstoku z regionalnymi Izbami Przemysłowo-Handlowymi, w Katowicach z Fundacją WPIA Uniwersytetu Śląskiego „Facultas Iuridica”, a w Lublinie z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim im. Jana Pawła II.
Województwo podlaskie było jednym z sześciu województw, które przystąpiło do projektu. Izba Przemysłowo-Handlowa w Białymstoku wypełniając zadania określone w projekcie podjęła się organizacji Podlaskiego Centrum Arbitrażu i Mediacji. Uroczysty Pakt wyrażający zaangażowanie się w tę ideę podpisano 5 września 2014 roku podczas VIII Dorocznego Koncertu Izby Przemysłowo-Handlowej w Białymstoku.
W 2018 r. Podlaskie Centrum Arbitrażu i Mediacji, kontynuując rozwój alternatywnych metod rozwiązywania sporów w województwie podlaskim, przystąpiło do projektu „Podlaskie Centrum Arbitrażu i Mediacji”, w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, dofinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020, Działania 2.17 Skuteczny wymiar sprawiedliwości, Oś Priorytetowa II Efektywne polityki publiczne dla rynku pracy, gospodarki i edukacji. Jednocześnie wraz z 14-toma innym centrami arbitrażu i mediacji stworzyło sieć podmiotów powołanych do kreowania przedsiębiorcom optymalnych i przyjaznych warunków rozwiązywania konfliktów gospodarczych, opartych na jednolitych standardach we wszystkich ośrodkach mediacji w Polsce na zasadzie dobrowolności.
Podlaskie Centrum Arbitrażu i Mediacji, podobnie jak pozostałe Centra, upowszechnia ideę alternatywnych metod rozwiązywania sporów poprzez organizację spotkań i szkoleń z tego zakresu, skierowanych do przedsiębiorców, sędziów, przedstawicieli praktyki prawniczej oraz podmiotów publicznych. Oferuje także prowadzenie profesjonalnych postępowań mediacyjnych w zakresie sporów gospodarczych, dzięki współpracy z 50-cioma specjalistami w tej dziedzinie, którzy w ramach Centrum pełnią funkcję mediatorów.